Πριν κάποιες μέρες έψαχνα τραγουδάκια να βάλω του παίχτη μου (ο μεγάλος) λλίον πιο... ποιοτικά να το πω? Λιγότερο χαζοχαρούμενα να πω? Ολίγον πιο εκπαιδευτικά? Κάτι τέτοιο είχα στο μυαλό μου τελοσπάντων, κάτι εχτός της μιας ωραίας πεταλούδας και του χαρωπάτα.
Είχα ακούσει για κάτι συλλογές παιδικών τραγουδιών ο τεμπέλης δράκος, τραγουδάκια γάλακτος, λιλιπούπολη και όταν τα άκουσα αρέσαν μου κάπως, κυρίως γιατί αφ' ενός, τραγουδούσαν αγαπημένοι μου καλλιτέχνες και αφ' ετέρου για την ωραία τους μουσική. Από στίχο δεν έλεγαν τίποτε σπουδαίο, εμιλούσαν συνέχεια για ζώα, είπα οκ, εν παιδικά, εν χρειάζεται να λαλούν τίποτε βαθυστόχαστο. Περιττό να σας πω εν ενθουσιάσαν ιδιαίτερα τον παίχτη μου.
Έπαιζε μόνος του ο you tube τζαι ήβρε μετά κάτι τραγούδια με γράμματα, συλλαβές που όπως πληροφορήθηκα μετά από φίλη, είναι καλά να τα μάθει το μωρό γιατί είναι τα βιβλία γλώσσας του δημοτικού! Ουάο είπα, έχουμε την ύλη του δημοτικού σε μορφή τραγουδιών? Να τα μάθει το μωρό να μεν παιδευκούμαστε στο σχολείο εσκέφτηκα. Θυμούμαι έκαμε μου εντύπωση πόσο άστοχα ήταν, φράσεις δηλαδή χωρίς νόημα, απλά λέξεις για ομοιοκαταληξία, απλές αναφορές σε ζώα, ήταν στιχάκια χωρίς συνοχή, χωρίς κάποια ιστορία πίσω, χωρίς αρχή και μέση και τέλος. Επαραξενεύτηκα, επροσπάθησα να θυμηθώ τα δικά μας αναγνωστικά, αλλά η αλήθεια, δεν θυμούμουν πολλά που τη δική μας πρώτη τάξη, μόνο να ένα μήλο, να ένα τόπι, κάτι τέτοια. Είμαι σίγουρη όμως ότι εμείς στο δημοτικό για να μάθουμε εδιαβάζαμε ιστοριούλες τζαι όι στιχάκια χωρίς συνοχή. Τζαι όι συνέχεια για τα ζώα, είχαμε τη Λόλα, είχαμε τελοσπάντων οικογενειακά στιγμιότυπα, φίλους να παίζουν κλπ. Ωραίες εικόνες, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Τωρά, μέσα από τα τραγουδάκια και τις σελίδες του βιβλίου (υποθέτω, δεν τα είδα, αλλά φαντάζομαι ότι έχουμε τα ίδια βιβλία Α' Δημοτικού με την Ελλάδα) έβλεπα έναν αχταρμά.
Κι ερχόμαστε στο σήμερα. Άκουσα που λέτε μιαν συνέντευξη ενός εξαιρετικού κατά την άποψη μου ελλαδίτη εκπαιδευτικού, του Δημήτρη Νατσιού, για την παιδεία σήμερα τζι έψαξα το θέμα λλίο παραπάνω. Βρήκα το παρακάτω καταπληκτικό κείμενο τζαι συντάσσομαι με τον ομιλούντα, έφριξα με τους εκσυγχρονισμούς που επιχειρούν οι "επιστήμονες" μας σήμερα, εις βάρος της πραγματικής ελληνικής παιδείας... Πάσχει η κοινωνία μας, ο θεσμός της οικογένειας, εξεχάσαμε την ιστορία μας, αφαιρούμε σημαντικά κομμάτια που έχουν να κάμουν με τους ήρωες, με την πίστη μας (γιατί ετέθηκε τζαι θέμα αλλοίωσης της ιστορίας στο βιβλίο της ιστορίας του Δημοτικού στην Ελλάδα) τζαι δεν ξέρω πού πάμε. Λυπούμαι τα μωρά μου που θα παν σχολείο να μάθουν γράμματα. Ξέρεις, τα γράμματα, το αλφάβητο μαθαίνω τους το τζι εγώ. Τέλοσπάντων, το θέμα της σύγχρονης εκπαίδευσης εν πολλά μεγάλο, επικεντρώνομαι όμως στο βιβλίο της γλώσσας Α' Δημοτικού:
Αν και διδάσκω σε μεγάλες τάξεις του Δημοτικού σχολείου, εν τούτοις στρώθηκα και μελέτησα επισταμένως τα βιβλία γλώσσας των μικρότερων τάξεων -Α΄, Β΄, – και κυρίως της Α’ Δημοτικού. Θεωρώ την Α΄Δημοτικού την σπουδαιότερη τάξη του σχολείου. Στην πρώτη εντυπώνονται ανεξίτηλα στην μνήμη του παιδιού βασικές αρχές και δεξιότητες. Δραστικότατα επιπλέον επιδρούν στο παιδί της ηλικίας αυτής ο δάσκαλος και το «αναγνωστικό». Στα βιβλία γλώσσας αποτυπώνεται το ποιόν της κοινωνίας στην οποία καλείται το μικρό παιδί να ενηλικιωθεί.
Ξεφυλλίζοντας τα γλωσσικά εγχειρίδια της Α΄ Δημοτικού εντυπωσιάζεσαι από τον μεγάλο αριθμό δράσεων με ζώα διαφόρων ειδών: κατοικίδια, άγρια ζώα του δάσους, πτηνά, ερπετά, ζώα αγρίων τροπικών χωρών, ζώα της θάλασσας, ακόμα και ζωύφια. Η εκμάθηση των γραμμάτων της αλφαβήτας γίνεται μέσω κάποιων ολιγόστιχων ποιημάτων στα οποία πρωταγωνιστούν μόνο ζώα. Έχουμε, τρόπον τινά, μια «ζωοκεντρική» αντίληψη ως προς τον τρόπο πρόσκτησης της μητρικής γλώσσας.
Παραθέτω κάποια παραδείγματα. Ας προσεχθούν οι ευφάνταστοι και εξωπραγματικοί συνδυασμοί διαφορετικών ζώων σε κοινές δράσεις.
Σελ. 25. «Γλώσσα», Α΄ Δημοτικού: «Ταξιδεύω με το τρένο/ τρέχω, τρέχω δίχως φρένο./ Και ο αετός φωνάζει: /Ε, ε, Τιτίνα, πάτα γκάζι».
Σελ. 29. «Ένα μυστήριο ελικόπτερο είδα/ χθες στην εφημερίδα./ Είχε ελέφαντα πιλότο,/ για τιμόνι ένα μπισκότο».Σελ. 31. «Σαλιγκάρι, σαλιγκάρι,/ μήπως να σε πω Σαλιάρη;/ Μήπως Τάσο; Μήπως Σούλη;/ Μήπως να σε πω Σπιτούλη».Σελ. 33. «Τι να έχει το πακέτο;/ Μήπως κόκορα καρότα;/ Μήπως μια μεγάλη κότα;/ Κι άμα έχει καναρίνι;/ Ένα γλέντι που θα γίνει!Σελ. 38. «Ρινόκερος και κόκορας/ κότα, αετός και κόρακας/ παρέα περπατάνε/ σε παραλία πάνε.Σελ. 53. «Γιατί γελάνε οι ακρίδες,/ οι γορίλες κι οι γαρίδες;/ Γιατί η γάτα κάνει μάγια/ για να γίνει κουκουβάγια».Σελ. 57. «Να ‘χανα, τι να ‘χανα,/ να ‘χανα τα λάχανα./ Αχ, με τόσα χάχανα/ έχασα τα λάχανα». (Εξαιρετική η έμπνευση, αντικατοπτρίζει εναργέστατα το «Νέο Σχολείο». Για χάχανα και λάχανα…).Σελ. 63. «Τι ουρά να μου ταιριάζει/ φουντωτή ή πουπουλένια;/ Μια ουρά με μαύρες βούλες/ ή με κόκκινες καρδούλες;».Σελ. 65. «Με ένα παπούτσι για καράβι/ ταξιδεύει το κουτάβι./ Κάνει τα χέρια του χωνί,/ βάζει δυνατή φωνή./- Το καράβι μου βουλιάζει/ κι όπου να ‘ναι σκοτεινιάζει».Σελ. 67. «Δε φοβάμαι το σκοτάδι/ είμαι δυνατό κουτάβι./ Οι αστραπές δε με τρομάζουν/ κι οι βροντές με διασκεδάζουν».Ολόκληρο το τεύχος της «Γλώσσας» κινείται σ’ αυτούς τους …εξωφρενικούς ρυθμούς. Ποιηματάκια, σαχλοειδή πολλές φορές, τα οποία σκαρφίστηκαν οι συγγραφείς και πρωταγωνιστές, σε απίθανους, εξωτικούς συνδυασμούς, μόνο ζώα. Φαίνεται ότι οι στιχοπλόκοι συγγραφείς των βιβλίων πάσχουν από άκρατη ζωοφιλία. Το βιβλίο συνοδεύεται από «Τετράδιο Εργασιών».Στη σελ. 19, συμπληρώνοντας με τα σωστά γράμματα ορισμένα κενά, σε σχετική άσκηση, τα παιδιά μαθαίνουν πως «οι φίλοι της κότας Τιτίνας είναι ο αετός, ο βάτραχος και η νυχτερίδα(!), καλύτερος φίλος όμως ο αετός».Στη σελ. 63, τα παιδιά πληροφορούνται ότι «στο χορό της νεράιδας πήγαν ζώα, όπως: το ελάφι και η φώκια, όπως και το φίδι(!), ενώ απουσίαζαν (άγνωστο για ποιο λόγο) η αλεπού, η αρκούδα και ο γάιδαρος».Στη σελ. 29. Ο ποντικός προσκαλεί για φαγητό την οχιά, τον παπαγάλο και το άλογο. Στη σελ. 45 ο παπαγάλος χάθηκε και τον ψάχνουν ένας γορίλας, το άλογο και ο ιπποπόταμος.Στη σελ. 49, το σκουλήκι, “πεπληρωμένο” ποιητικού οίστρου, λέει στη γάτα: «χαλάλι σου τα λάχανα,/ για τόσα χάχανα».Στο βιβλίο Γλώσσας, στο δεύτερο τεύχος, συνεχίζεται η λογοτεχνική περιδιάβαση στο βασίλειο των ζώων και λοιπών πλασμάτων του ματαίου τούτου κόσμου, «ερπετά ων ουκ εστιν αριθμός, ζώα μικρά μετά μεγάλων».Σελ. 30-31. Στη συνέλευση των ζώων με θέμα «συζήτησης» την ανεύρεση ενός θησαυρού, μετέχουν η σαύρα, ο ταύρος, το μυρμήγκι, ο κόκορας, ο βάτραχος, ο σκύλος, ο ποντικός και η γάτα.Στη σελ. 34, μετά από ένα ταξίδι που έκανε ο παπαγάλος στην Αφρική, καλεί με γραπτή πρόσκληση, το κείμενο της οποίας παρατίθεται στο βιβλίο, τους φίλους του, δηλαδή τον βάτραχο, τον ποντικό, την κότα, αλλά και τη γάτα, για να τους δώσει τα διάφορα δώρα που έχει φέρει.Σελ. 45. Στη μεγάλη γιορτή γνωριμίας με τους νέους γείτονες της που έκανε η «καφετιά» αράχνη, παρευρέθησαν το ποντίκι, το κουτάβι, το παγώνι, δύο γάτες, το κουνούπι κα το φίδι.Στη σελ. 46, διαβάζουμε ότι «η γειτόνισσα αράχνη και η οικογένειά της είναι ακροβάτες. Η καφετιά αράχνη πηδάει με αλεξίπτωτο. Ενώ η μαύρη τρέχει με ποδήλατο».Στην επόμενη σελίδα (47) μαθαίνουμε τα επαγγελματικά όνειρα των «ζωντανών». «Ο σκύλος θέλει να γίνει κολυμβητής. Ο ποντικός γυμναστής. Ο παπαγάλος παλαιστής. Ο βάτραχος ποδηλάτης και ο κόκορας διαιτητής».Σελ. 52. Κατά την επιστροφή του από την Αφρική το χελιδόνι δεν ξέχασε «να φέρει και μια φωτογραφία της ζέβρας», καλώντας τους φίλους του να το βοηθήσουν να φτιάξει τη φωλιά του.Σελ. 68 πάλι προσκλητήρια ζώων. Ο Μολύβιος προσκαλεί για «λογοτεχνική βραδιά» τα ζώα: γάτα, βάτραχο, κουκουβάγια, νυχτερίδα, μυρμήγκι, χελώνα, λαγό, φίδι, παπαγάλο, σκαντζόχοιρο. (Θα μπορούσα να παραθέσω περισσότερα παραδείγματα, αλλά αυτό θα ισοδυναμούσε με την παραπομπή όλου του “βιβλίου”…ζωολογίας-αναγνωστκό Γλώσσας).
Και το δεύτερο τεύχος της «Γλώσσας», το οποίο περιέχει πεζά ως επί το πλείστον κείμενα, πρωταγωνιστούν ζώα. (Παγκόσμιος πρωτοτυπία και αυτή. «Νέο Σχολείο» με βιβλία που παραπέμπουν στην «φάρμα των ζώων»). Παντελής ανατροπή του παραδοσιακού, για μας τους Έλληνες, τρόπου Παιδείας, που ήθελε τις αξίες σαρκωμένες και βιωμένες σε πρόσωπα (προσωποκεντρική). Ελάχιστα, ανύπαρκτα τα κείμενα με ανθρωποκεντρική αναφορά. Πού πήγε η ανθρωποποιός αποστολή της Παιδείας; Και ποιείς άνθρωπο προβάλλοντας άνθρωπο και όλες τις τιμαλφείς αξίες που τον δορυφορούν. Ανύπαρκτη η οικογένεια, το ευλογημένο καταφύγιο και έσχατο κάστρο για διάπλαση χαρακτήρα. Προγραμμένες η φιλοπατρία, η πίστη, το φιλότιμο, η εργατικότητα και η εντιμότητα. Πώς να τις διδάξεις με οχιές και ποντίκια; Κείμενα ανόητα, άνευρα, φλύαρα, άψυχα, μια ακατάσχετη και κουραστική παράθεση συμβάντων από την υποτίθεται «ζωή των ζώων». Βιβλία – ντοκιμαντέρ. Τα παιδιά μας φωνάζουν «άνθρωπον ουκ έχω» και εμείς τους μαθαίνουμε τα πρώτα και κρισιμότερα «γράμματα» με βατράχια, φίδια, νυχτερίδες και κουνούπια…
Νατσιός Δημήτρης
δάσκαλος-Κιλκίς
Επρόσεξα τούτο που λαλείς με τα ζώα στα βιβλία του γιου της ξαδέρφης... Η πρώτη εντύπωση εν ότι ουάου μαθαίνουν πράματα με πρωταγωνιστές τα ζώα... Τούτο αν δεις μονο 2-3 σελίδες... Που τζιαμέ τζιαι τζιεί αν εν όντως ούλλο το βιβλίο έτσι ο άθρωπος έσιει ένα δικαιο... Προτιμώ το Λόλα να ένα μήλο!! Γενικώς θωρώντας τα μωρά τι μαθαίνουν σημερα τζιαι πως το μαθαίνουν ξυνίζω νάκκον... Ειδικά στο θέμα ιστορίας και γλώσσας. Να σου πω επίσης ότι έχουμε με το Mr Hyde "παράδοση" κάθε 1 Απρίλη να πηαίνουμεν φυλακισμένα μνήματα... Τα τελευταία χρόνια παίρνουμεν τζιαι το αστέριν... Σε πληροφορώ ότι έφα bullying -μιας τζιαι εμίλησα για τούτο προχτες- που διαφορους στο φβ γιατι εννα παθει το μωρο μου ψυχολογικα που το επηρα να δει ταφους!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο άλλο που με παραξένεψε είναι που μαθαίνουν το αλφάβητο "α, β, γ δ" τζαι όι άλφα βήτα γάμα δέλτα, μπας τζαι συγχιστούν τα μωρά τζαι θκιαβάζουν ΆλφΑλογο ή κάτι τέθκοιο αν εκατάλαβα καλά... Ποιός είπε στους εκσυγχρονιστές ότι εμείς εδυσκολευτήκαμε τζι εκάμαμεν 2 χρόνια να μάθουμε να θκιαβάζουμε?
ΑπάντησηΔιαγραφήΤούτο με τα φυλακισμένα μνήματα, τί να πω, να μεν μαθαίνουν τα μωρά μας ιστορία καλύτερα για να μεν πάθουν ψυχολογικά.
Καποια πράγματα ως ένα βαθμό δικαιολογώ τα. Το θέμα οικογένειας-προτύπου, πχ. Εν κρίμα ένα μωρό που μεγαλώνει με τον ένα γονέα μόνο να νιώθει ότι η δική του οικογένεια εν η εξαίρεση. Που την άλλη εν γνωστό ότι είμαστε των άκρων. Έφαν μας το πολίτικαλ κορρέκτνες. Για να μεν παρεξηγηθώ μαζί σου, συμφωνώ, απλά προσπαθώ να σκεφτώ λόγους που οδηγήσαν σε τούτο το έκτρωμα για βιβλίο γλώσσας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤώρα για τούτο με τα γράμματα εν ξέρω αν όντως κάποιο μωρό εδιάβαζε αλφάλαμβδαομικρονγαμμαομικρον το "άλογο"- επειδή εν κι εν μόνο το αρχικό!- και ήταν τόσο μεγάλο και αξεπέραστο πρόβλημα που μόνη λύση που μπορούσαν να προτείνουν οι ειδικοί ήταν να μαθαίνουν το α ως α, το β ως β, και μετά τα η/ι/υ ως το η του ήλιου, το ι το μπαστουνάκι και το υ η κουππούλλα. Εμείς ήμασταν διάνοιες δηλαδή, όξα ήμασταν αποτυχία του συστήματος και οι τωρινοί μαθητές έννα φκουν ούλλοι αστέρκα που το σχολείο;
Επίσης διαφωνώ με την ιδέα του "εν μωρά" και να τα προσεγγίσουμε ως μωρά. Εν μωρά αλλά στο σχολείο έννα ωριμάσουν, και αν δεν τους συμπεριφερτείς λίο πιο ώριμα, εν θα συμβεί ποτέ. Παν νηπιαγωγείο τωρά, παν προδημοτική, ΠΡΕΠΕΙ να υπάρχει μια διαφορά που τζειαμέ στο δημοτικό, και που τζειαμέ στο γυμνάσιο. Κι εμείς εκάμναμε κάτι τσιριτρίμ τσιριτρόμ που τρων τα σπουργίτια μια ρόγα από σταφύλι ννάμπου ήταν, και τρίκι τράκα η σακαράκα, αλλά όι πράματα ανούσια, χωρίς νόημα. Και φαντασία αν ήταν να αναπτύξουμε, αναπτύξαμε, και λεξιλόγιο, κι απ'όλα. Εν καταλάβω τι κάμνουν Ελλάδα και Κύπρος τα τελευταία χρόνια με την εκπαίδευση, ελπίζω να έβρουν ένα σωστό δρόμο σύντομα γιατί όπως τους βλέπω παν που το κακό στο χειρότερο τα κοπελλούθκια.
Να προσθέσω ότι εμείς είχαμε Αναγνωστικό. Η κόρη φέρνει σπίτι κόλλες ενωμένες σε μίνι βιβλιαράκι. Φαίνεται να είναι συγυρισμένα αλλά πάλι νομίζω λείπει κάτι πιο ουσιώδες σε βιβλίο και όχι φυλλάδια. Νομίζω. Όσο για τα γράμματα που τους τα μαθαίνουν με τους ήχους και εμένα μου φάνηκε περίεργο. Εγώ της τα λέω κανονικά. Δεν μπορώ να με ρωτά κάτι και να πρέπει να κάμνω όπως τον πίθηκο για να απαντήσω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚύριε ελέησον μα τι εν τούτες οι πελλάρες που γράφουν τα βιβλία της Α' Δημοτικού;;
ΑπάντησηΔιαγραφήΔηλαδή η κόρη μου που αναγνωρίζει το αλφάβητο (το αγγλικό παραπάνω - youtube quilty as charged!) και λαλεί Α Β C(Έι,Μπι, Σι κτλ και ξέρει να μου πει Έι - άππολ A-Apple) πρέπει να τα ξιχάσει και να τα λαλεί όπως τον πίθηκο;
Joy Tears
και εν δαμέ που σκέφτεσαι το ιδιωτικό σχολειο
ΑπάντησηΔιαγραφή